Aras Kuş Cenneti’nde İlkbahar Sezonu Tamamlandı: 4 Bin 939 Kuş Halkalandı, Kerkenez’e İlk Uydu Vericisi Takıldı

IĞDIR – Türkiye’nin en önemli kuş göç yollarından birinin üzerinde yer alan Aras Kuş Cenneti’nde 2025 yılı ilkbahar sezonu çalışmalarında önemli bilimsel verilere ulaşıldı. Iğdır’ın Tuzluca ilçesine bağlı Yukarı Çıyrıklı köyünde yer alan Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde yürütülen gözlem ve halkalama çalışmalarıyla, bu sezon toplam 4 bin 939 kuş bireyi halkalanırken, 118 farklı tür kayıt altına alındı.

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün izniyle ve KuzeyDoğa Derneği koordinasyonunda gönüllülerle sürdürülen çalışmalar, 5 Mart’ta başlayıp 24 Haziran’da tamamlandı. Araziye kurulan kuş yakalama ağları, fotokapanlar ve çeşitli gözlem araçları sayesinde kuşların türleri, yaşları ve göç davranışları titizlikle incelendi. Yaz aylarının etkisiyle ekipler, saha ekipmanlarını toplayarak ilkbahar sezonunu resmi olarak sonlandırdı.

Yeni Tür: Yeşil Ağaçkakan İlk Kez Halkalandı

Merkezin İstasyon Sorumlusu Gül Tutar, 2006 yılından bu yana Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde sürdürülen çalışmaların hem bilimsel hem de ekolojik açıdan büyük bir önem taşıdığını belirtti. Tutar, “Bölgede bugüne kadar gözlemlenen 318 kuş türünden 208’i istasyonumuzda halkalanmıştır. 2025 ilkbahar sezonunda ise ilk kez yeşil ağaçkakan (Picus viridis) halkalandı ve bu yeni tür olarak kayıtlarımıza geçti,” dedi.

Halkalama işlemlerinin tamamen gönüllülük esasıyla sürdürüldüğünü belirten Tutar, bu çalışmalar sayesinde Türkiye’deki kuş popülasyonları, göç rotaları ve iklim değişikliğinin etkileri üzerine değerli veriler elde ettiklerini vurguladı.

Uydu Vericili Takipte İlk: Kerkenez Takibi Başladı

Sezonun en dikkat çeken gelişmelerinden biri ise kuşlara yerleştirilen uydu vericileri oldu. Bu yıl toplam 18 kuşa, bunlardan 17’si yırtıcı türler olmak üzere, uydu vericisi takılarak doğaya salındı. Böylece kuşların göç yolları, beslenme alanları ve yaşam döngüleri detaylı biçimde izlenebilecek.

İstasyon Sorumlusu Gül Tutar, bu kapsamda Türkiye’de ilk defa bir kerkeneze (Falco tinnunculus) uydu vericisi takıldığını ve bireyin doğaya salınarak takip altına alındığını duyurdu. “Verilerini heyecanla izliyoruz. Kerkenez, çevresel değişimlere duyarlı bir tür olduğu için bu takip büyük önem taşıyor,” dedi.

Güz Dönemi Hazırlığı: Göç Eden Türler Gözlenecek

İlkbahar sezonunun tamamlanmasıyla birlikte gözler, sonbahar sezonu çalışmalarına çevrildi. Ekipler, kuzeydeki kuşların güneye göç etmeye başlamasıyla birlikte yeniden sahada olacak. İkinci etap çalışmalarıyla, göç rotası üzerindeki önemli duraklardan biri olan Aras Kuş Cenneti’nde tekrar ağlar kurulacak ve yeni türlerin geçişi izlenecek.

Kuşların Göçü Aras’ta Bir Bilimsel Yolculuğa Dönüşüyor

Doğu Anadolu’nun zengin biyoçeşitliliğini temsil eden Aras Kuş Cenneti, Türkiye’nin en büyük kuş halkalama istasyonlarından biri olarak faaliyet gösteriyor. Bilimsel verilerin toplanmasının yanı sıra gönüllü katılımcıların eğitimine de olanak sağlayan merkez, yerel halkın ve gençlerin doğa koruma bilinci kazanmasında da kilit rol oynuyor.

KuzeyDoğa Derneği’nin öncülüğünde yıllardır sürdürülen bu çalışmalar, sadece Türkiye’de değil, Orta Asya ve Orta Doğu’daki kuş göç yollarının anlaşılmasında da büyük katkılar sunuyor.